İşyerlerinde çalışma ortamının güvenliği için, işlerin görsel açıdan daha kolay yapılabilmesi için ve görüş alanının uygunluğu için işyerinde aydınlatma en önemli faktörlerden biridir. İşyerinde aydınlatma güvenli çalışma ortamının oluşturulmasında ve iş güvenliği koşullarının daha iyi hale getirilmesine ve tehlikelerin görünür hale gelmesini sağlayan bir unsurdur.
İşyerinde iş verimini önemli ölçüde etkileyen aydınlatma, özellikle yapılan tüm işlerde detayların görülebilmesi için öncelikli bir etkendir. İş sağlığı ve güvenliği içinde aydınlatma işin kalite standartlarına uygun şekilde yapılmasını, hata oranının azaltılmasını sağlar. Aynı zamanda iş kazalarının önlenmesi içinde önemli bir etki yapar. İşyerinde çalışma ortamında aydınlatma sağlanırken, bütün olanaklar kullanılarak gün ışığından en üst düzeyde yararlanılmalıdır. Eğer gün ışığından yararlanmak mümkün değil ise aydınlatma kriterlerine uyacak şekilde yapay aydınlatma sisteminin kurulması esastır.
Nasıl bir ortamda olursanız olun az olan bir aydınlatma ya da çok olan bir aydınlatma sizin görme ve algılama seviyenizi etkileyecektir. Bunun için sakıncalı bir durum oluşturmak istemiyorsanız performansınızın düşmemesi için mutlaka doğru olan seviyeyi ayarlamak durumundasınız. Burada sıradan bir ofis için örnek verecek olursak 350-550 Lux aydınlatma seviyesi normal olarak kabul edilmiştir.
Aydınlatmanın işyerindeki dağılımı ve derecesi çalışanın görsel işleri daha hızlı, güvenli ve rahat yapmasını sağlamada oldukça etkili olur. Aydınlatma derecesi arttıkça iş detaylarının incelikleri daha kolay fark edilebilir. Yapılan araştırmalarda aydınlatma derecesinin yüksek olmasının konsantrasyon ve motivasyonun artmasına, çalışanlarda da % 50 performans artışına neden olduğu görülmüştür. Yüksek aydınlatma veriminin çalışanlarda hata yapma oranını düşürdüğünden, işyerindeki kazalarda azalır. Araştırmalarda iş kazalarının büyük çoğunluğunun aydınlatma derecesi az olan işyerlerinde olduğu görülmektedir.
Yapılan Araştırma Raporu
Amerikan Ulusal Güvenlik Konseyi hazırladığı raporda bütün iş kazalarının % 5 kadarının kütü aydınlatmadan kaynaklandığını, bu oranın kötü aydınlatma nedeniyle oluşan göz yorgunluğuyla birlikte değerlendirildiği zaman % 20 seviyelerine çıktığını belirtmiştir.
Amerika’da 1950 li yıllarda ağır sanayi endüstrisi alanında bir fabrikada aydınlatmada yapılan iyileştirme çalışmaları aydınlatma ve iş kazalarının ilişkisini açıkça göstermektedir. Çalışmada fabrikada olan montaj hattındaki aydınlatma derecesi 200 lükse yükseltildiğinde iş kazası oranı % 32 kadar düşmüştür. Çalışmanın devamında kontrası azaltma, daha dengeli aydınlatma için tavan ve duvarlar açık renge boyanmıştır. Bu da kaza oranına ilave % 16,5 kadar bir azalma sağlamıştır.
Elde edilen bu veriler bizlere, aydınlatmanın hayatımızın her alanında ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.